— Andretxua, norako behar dezu biletea?
— Hernanirako.
— Baina hau Errenterira dihoa.
— Eta zer! Hau ez da tranbia merkatu dutena?
— Bai. Tira, jatxi, jatxi.
— Baina bueltan ez al da joango Hernanira?
— Ez, Salamancara. Tira, mugi.
— Orduan egingo detana da, nola bidea badakitan, Errenteritik jo, San Markos, handik jo, Astigarraga jo, Ergobia, eta jo Hernani; horla debalde aterako zait.
— Hala da. Gero jo kanpan bueltakoak herrian, ailegatu zerala jakiteko.
— Ekatzu, nahiz txartel txikia izan, bat, ahal dezun merkeenetakoa. Jesus! Agudo ez banaiz joaten, hilko nau nere osabak. Zuk badakizu zein dan nere osaba?
— Nik?
— Gizona, Juan Jose! Bakailoa a la bizkaina kutxarakin jaten du. Bazenekizuke zer makina ekarri duen Mejikotik!
— Zertako, hortzak garbitzeko?
— Ka! Sagar panpandojak egiteko. Eta tiratzen ikusiko bazendu!
— Gurdiren bati? Eskumuinak!
— Arraienea! —dio batek ezin igorik— Merkatu dala? Hor sartu dira Tolosarako bi, merkezurrean. Ez dago hanka non jarririk!
— Zu —dio dirubiltzaleak— , hor ezin joango zera.
— Zergatik?
— Zergatik erorita hil zindezkean!
— Eta zuri zer dizu!
— Igo, igo!
(“Eta ojala lertuko balitzake zapoa bezela”).
— Hauxen da gizona sartu zaiguna —dio txestoan katuekin dihoan andre batek—, bi bider kailoa zanpatu didazu!
— Zertan jartzen dezu nere oin azpian? Nahi duzu airean joatea? Esan zaiozu horri, haruntzago joateko.
— Zeini?
— Txerriko umea besoetan kantari daraman horri.
— Zu, gizon! —dio alargun batek—, egingo al didazu mesede ez bultzatzea? Ez al dezu igual bultzatzea beste edozein?
— Nik bultzatu? Emakumia, kanpora begira nua!
— Ez dakit ukalondua edo ardatza dan, saihetsetik sartu nahi dirazuna.
— Ez dezu ikusten jende gehiegi gaudela?
— Horrengatik zuk ez zenduen igo behar.
— Zuk ere hamar zentimorekin kanpo haundiak behar dituzu!
Emakume borobil batek, hamar urteko mutill antxume moduko bati deitzen zion:
— Non zaude, Juanito? Ondo al zuaz?
— Neskame baten txestuan burua sartuta nua.
— Zer?
— Eta sugurra manteketan, ama!
Emakumea, bere semea ito ez dedin eta estutasun hartatik libratzeagatik, hasten da ukalondoka eskui-ezker, baina nola inor mugitzen ez dan, jo du aldameneko bibote luze bat, eta kopeta ilundurik hala dio:
— Pazientzia ere akabatu egiten da, beste edozer gauza bezela; nik ez diot faltatuko, baina zulatzen banau…
— Para, para!
Gelditu da tranbia, baina lau atera badira, sartu nahi dute hamarrek.
— Tira, igo, igo —dio alabari lepotik helduta señora moduko batek.
— Ez dago lekurik —dio kobratzaileak.
— Eta zer! —diyo señorak mantila ezin moldaturik
— Gora, gora!
Eta Pasai San Pedron bizi dan gizon lodi batek hala dio farra ezin gorderik:
— Zer perkalezko señora degu berriz hau!
— Farra egiteko hobeak zerate, tokia eskeintzeko baino. Qué caballeros!
— Ixo, ama, bestela aitu egingo diote.
— Hori nahi det nik, aitu dezatela, ia arpegia eroritzen zaioten lotsatuta.
Eta hala dio San Pedrokoak, kartutxera dirurien hanka erakutsiaz:
— Ni altxako nintzake pozik, baina kailuak min ematen dirate.
— Zu, kobratzailea! Gu ezin joango gera honla zintzilik larruzko tiranti hoietan, Pamplonako txorixoak bagina bezela. Honla faltatzen dionak señora biri, ez du ez kriantzik eta ez jantzi dezente bat.
— Baina aitu beza! —dio kobratzaileak.
— Nik uste det, hor dihoazen hoiek ederkiago egingo lutekela guri tokiak uztea, baina non da edukazioa!
— Nahi ez badute —dio kobratzaileak—, ez daukate obligaziorik.
— Nik aldameneko gizon lori hau zertan bultzatu behar det, ezeren konfiantza gabe?
— Igual da —dio lodiak—, nola altxatzeko asmorik ez detan…
— Zu ere kaballerua al zera? Ondo bastua dirurizu bada!
— Jakin dezazun ez zaitutala gehiago txutik ikusi nahi eta kriantzako gizona naizela, altxatuko naiz.
— Noiz?
— Errenteira ailegatzean.
— Hau al da postura dezentia señora birentzat?
— Ixo, ama, allegatu gera ta.
— Ez dago zure aita gure posturari begira.
Traaaaaa!
— Ailegatu al gera?… Noizbait!
Honlako asko badira tranbian ibiltzen diranak, beti nahi dutena egin behar dutenak; horrengatik bilatzen det ederki, tontuen papera eginaz horlakuagatik ez altxatzea, eta itsusia bada oraindik gutxiago.